هاوەلاتیێ بنەجهـ كیە ؟!
كوردی عربي كرمانجى English

نووچه‌ گوتــار دیدار و چاوپێكه‌وتن فۆتۆگه‌له‌ری ڤیدیۆگه‌له‌ری ده‌ربارێ مه‌
x

هاوەلاتیێ بنەجهـ كیە ؟!


هزرڤانێ فرەنسی ئێتیێن دو لا بۆئێسی (1530--- 1562) دپەرتووكا خوە دا یا بناڤێ(مقالە العبودیە الطوعیە) دبێژیت: دەمێ وەلاتەك دكەڤیت ژێر زورداریێ بو دەمەكێ درێژ، هندەك نڤشێ نوی دهێن ئەوان پێویستی ب ئازادیێ نینە و خوە دگەل دكتاتوریەتێ دگونجینن، و تشتەكێ وەسا دیار دبیت، ئەم دشێن ناڤكین ب(هاوەلاتیێ بنەجهـ) و هاوەلاتیێ بنەجه دناڤ ژیانەكا تایبەتدا دژیت، و گرنگیێ بتنێ ددەت سێ تشتان(پاریێ نانی، تەپا پێ، ئایین).


ئایین ل دەڤ هاوەلاتیێ بنەجه هیچ پەیوەندی ب حەقی و دادپەروەریێ نینە، بەلێ بتنێ پەیرەوكرنا هندەك رێ و رەسمانە و خویاكرنەكا شكلییە، و هیچ كارتێكرنێ ل سەر رەفتاران ناكەت، ئەو ڤان رێكاران دگرن وەكی درەوێ و دوو رویاتیێ و بەرتیل خوارنێ، بێ كو هیچ رێگرەك ل هەمبەری وان هەبیت، بتنێ ئەگەر نڤێژەك ژێ چوو، هەست ب گونەهێ دكەن، و ئەڤ جورە مروڤە وی دەمی بەرەڤانیێ ژ ئایینی دكەت، دەمێ دزانیت چ گەڤ و ئاریشە و گرفت ناكەڤن رێكا وی.


ژیانداری ستوینا دووێیە ژ ژیانا هاوەلاتیێ بنەجه، ئەوی ئاگەه ژ مافێن خوە یێن سیاسی نینە، ئەو بتنێ كاردكەت سەخمەراتی پەروەردەكرنا زاروكێن خوە، و كچێن خوە ب شوی بدەت و كورێن وی كاربكەن، و پاشی پەرتووكا پیروز بخوینت و خزمەتا مالا خودێ بكەت.


تەپا پێ هاوەلاتیێ بنەجه وەسا دبینت ل یاریا تەپا پێ تەعویزا وان تشتان دكەت یێن ئەو ژێ بێ بەهربووی ل ژیانا روژانە، یاریا تەپا پێ خەم و كوڤانێت وی سڤك دكەت و ژبیرا وی دبیت، و دادپەروەریێ بو جێبەجێ دكەت، ئەوا ئەو ژێ هاتیە بێ بەهركرن، چونكە بو ماوێ(90) خولەكان ئەو دبینت ب شێوەكێ ئاشكرا بنەما و رێسایێن دادپەروەریێ ل سەر هەمیان وەكی هەڤ دهێتە پەیرەوكرن.


هاوەلاتیێ بنەجه ئەو دەرازینك و گرفتا راستەقینەیە ل هەمبەری دروستبوونا هەر گهورینەكێ، و هیچ گهورینەك ناهێتە جێبەجێ كرن، هەتا ئەڤ هاوەلاتییە ژ جیهانا خوە یا بەرتەنگ دەرنەكەڤیت، و هاتیە دوپاتكرن كو نرخێ بێ دەنگیێ ل سەر زولم و ستەمێ زور پیستر و درندەترە ژ دەرئەنجامێن شورەشێ دژی ستەمكاریێ.
ئەڤ بابەتە ژ عەرەبی هاتیە وەرگێران.

 

هه‌واڵی گرنگ